Związek Zawodowy Muzyków RP powstał, a właściwie został reaktywowany z inicjatywy Wojciecha Konikiewicza. W 2012 roku, w toku intensywnych konsultacji udało się mu zgromadzić wokół tej idei grono artystów o uznanym dorobku.
23 października 2012 r. zawiązała się grupa robocza w składzie Piotr Dubiel, Wojciech Konikiewicz, Tomasz Lipiński, Ryszard Wojciul, zmierzająca do formalnej reaktywacji i rejestracji ZZM RP.
15 stycznia 2013 r. w siedzibie Stowarzyszenia Autorów ZAiKS odbyło się otwarte zebranie, na którym poddano dyskusji sytuację społeczną i prawną muzyków, oraz kondycję polskiego rynku muzycznego. Jako kluczowe określono problemy koncentrujące się wokół trzech obszarów:
1. zaopatrzenia emerytalnego i socjalnego muzyków;
2. sytuacji polskiej muzyki w radio;
3. ochrony rynku koncertowego a także ochrony indywidualnych interesów pojedynczych artystów.
Podczas zebrania została powołana grupa założycielska, z której następnie wyłonił się komitet założycielski Związku.
28 lutego 2013 r. odbyło się zebranie założycielskie w siedzibie ZAiKS w Warszawie. W skład komitetu weszli muzycy o niekwestionowanym dorobku artystycznym i pozycji na rynku, w szczególności: Krystyna Prońko, Wanda Kwietniewska, Tomasz Lipiński, Wojciech Konikiewicz, Mieczysław Jurecki, Robert Chojnacki, Bodek Kowalewski, Bogdan Gajkowski, Maciej Zieliński, Ryszard Wojciul, Piotr Dubiel
Przyjęto następujące cele statutowe:
1. reprezentacja i obrona godności swoich członków,
2. obrona interesów zawodowych, materialnych i socjalnych członków Związku,
3. obrona praw pracowniczych w zakresie wykonywanej pracy zawodowej, statusu materialnego, bezpieczeństwa i higieny pracy,
4. prezentowanie stanowiska wobec organów administracji publicznej i innych organizacji,
5. kształtowanie etyki i godności zawodowej muzyków oraz ochrona tych wartości,
6. realizacja innych zadań wynikających z przepisów o związkach zawodowych, z prawa pracy i ratyfikowanych konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy.
21 marca 2013 r. złożono wniosek o rejestrację ZZM RP w KRS. 23 kwietnia 2013 r. sąd rejestrowy w drodze postanowienia wezwał wnioskodawców do "usunięcia przeszkody do dokonania wpisu poprzez złożenie dokumentów potwierdzających prawo członków Komitetu Założycielskiego związku do utworzenia organizacji zatem do wykazania, że są pracownikami (bez względu na podstawę stosunku pracy), członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub wykonują pracę na podstawie umowy agencyjnej (jeśli nie są pracodawcami) i wykonywana przez nich praca polega na działalności muzycznej" . Powyższe postanowienie referendarza sądowego zostało zaskarżone, jednak sąd powołując się na art. 39822 k.p.c. odrzucił skargę wskazując, że "przedmiotowe postanowienie nie jest postanowieniem co do istoty sprawy, postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie jak również nie zostało wymienione w ww. przepisie jako zaskarżalne".
13 września 2013 r. sąd rejonowy zakończył postępowanie w I instancji oddalając wniosek o rejestrację wskazując, że "wnioskodawca nie złożył dokumentów stanowiących konieczną przesłankę do tworzenia związku zawodowego zgodnie z obowiązującymi przepisami" - jedyną podstawą tego rozstrzygnięcia był art. 2 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. Komitet założycielski niezwłocznie złożył apelację.
11 kwietnia 2014 r. miała miejsce rozprawa apelacyjna w Sądzie Okręgowym w Lublinie w dniu Muzyków reprezentowało - pro bono - dwóch wybitnych adwokatów: prof. Dariusz Dudek i mec. Hubert Konarzewski, którzy zaproponowali wystąpienie z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego w kwestii zgodności z ustawą zasadniczą art. 2 ustawy o związkach zawodowych. Ogłoszenie postanowienia odbyło się tydzień później.
25 kwietnia 2014 r. nastąpiło ogłoszenie postanowienia Sądu Okręgowego - sąd uwzględnił wniosek pełnomocnika wnioskodawcy. Sprawa wolności koalicji w kontekście Konstytucji i ustawy o związkach zawodowych trafiła do TK.
2 czerwca 2015 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie K 1/13 (Dz.U. 2015, poz. 791) z wniosku Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych o zbadanie zgodności art. 2 ust. 1, 2 i 5 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854, ze zm.) z art. 12 i art. 59 ust. 1 Konstytucji oraz art. 2 Konwencji (nr 87) dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych, przyjętej w San Francisco dnia 9 lipca 1948 r. (Dz.U. 1958, nr 29, poz. 125). Zgodnie z wyrokiem: 1. Art. 1. Art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 167) w zakresie, w jakim ogranicza wolność tworzenia i wstępowania do związków zawodowych osobom wykonującym pracę zarobkową niewymienionym w tym przepisie, jest niezgodny z art. 59 ust. 1 w związku z art. 12 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Art. 2 ust. 2 ustawy powołanej w punkcie 1 jest niezgodny z art. 59 ust. 1 w związku z art. 12 Konstytucji. 3. Art. 2 ust. 5 ustawy powołanej w punkcie 1 jest zgodny z art. 59 ust. 1 w związku z art. 12 Konstytucji oraz z art. 2 Konwencji (nr 87) dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych, przyjętej w San Francisco dnia 9 lipca 1948 r. (Dz. U. z 1958 r. Nr 29, poz. 125).
20 maja 2016 r. miała miejsce rozprawa apelacyjna. Po wznowieniu postępowania sąd okręgowy po uzyskaniu odpowiedzi na pytanie prawne od Trybunału Konstytucyjnego postanowił przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia sądowi rejonowemu z nakazem wpisu ZZM RP do KRS.
20 czerwca 2016 r. nastąpiło długo oczekiwane, korzystne dla nas rozstrzygnięcie: zostało wydane postanowienie sądu rejonowego Lublin - Wschód w Lublinie o wpisie ZZM RP do KRS.
W długotrwałej, bo aż trzyletniej walce o rejestrację Związku - najpierw sądzie okręgowym, później rejonowym w Lublinie, szczególną rolę odegrali: Mieczysław Jurecki, Romuald Lipko, Wojciech Konikiewicz oraz Krystyna Prońko. Wszyscy pozostali członkowie komitetu założycielskiego z pełnym zaangażowaniem wsparli tę grupę, uczestniczącą we wszystkich kolejnych posiedzeniach sądu - aż do końcowego, korzystnego dla nas rozstrzygnięcia.
Intensywna, choć prowadzona bez żadnych środków kampania medialna - liczne wywiady i wypowiedzi - wprowadziła na stałe zarówno nazwę jak i cele Związku do publicznego obiegu informacyjnego. Wywarła ona także presję na organy ustawodawcze i sądownicze. Będąc jeszcze w fazie postępowania sądowego, Związek zabierał głos we wszystkich istotnych dla naszej branży sprawach. Przykładem takiego działania był nasz stanowczy sprzeciw wobec idei darmowego koncertu grupy Rolling Stones na Stadionie Narodowym.
Po raz pierwszy pojawiliśmy się wtedy skutecznie na wielką skalę w przestrzeni publicznej, artykułując mocno swój głos i zarazem zabiegając o interesy polskich artystów muzyków.